Wanneer het lezen niet vanzelf gaat

Bij dyslexie

Wanneer iemand moeite heeft met lezen en/of spellen.
Iemand kan traag lezen, of lezen met veel fouten, of een combinatie van beide is mogelijk. Soms is het lezen redelijk goed, maar zijn er vooral problemen met de spelling.
Kinderen met dyslexie laten al vroeg zien, dat zij moeite hebben het tempo van het lezen en spellen in de groep te volgen. Vaak doen zij extra hun best.
In groep 3 kan duidelijk worden dat een kind mogelijk dyslexie heeft. Maar voor die tijd, in groep 1 en 2, kunnen er al signalen zijn, die hierop wijzen. Soms vallen de lees- en spellingsproblemen eerst nog niet op, maar komt dit in de brugklas pas aan het licht bij problemen met het leren van de vreemde talen. Soms ontdekken volwassenen het van zichzelf pas op het moment dat hun eigen kind leesproblemen heeft.

Oorzaak

Mensen met dyslexie hebben over het algemeen een in aanleg zwak taalgevoel. Zij hebben met name moeite met het waarnemen van klanken (foneembewustzijn). Ook een probleem met het automatiseren van willekeurige associaties (kleuren, dagen van de week) speelt een grote rol. Dit uit zich bijvoorbeeld in problemen met snel en goed de juiste letter bij een klank vinden of bij het goed toepassen van een spellingregel als je er niet bewust bij nadenkt.
Het is bekend, dat dyslexie erfelijk bepaald is. Als een van de ouders dyslexie heeft, is de kans op een kind met dyslexie 50%.

Gevolg

De intelligentie kan verkeerd worden ingeschat. Wanneer dyslexie niet ontdekt en/of erkend wordt en wanneer geen hulp geboden wordt, kunnen emotionele problemen en een sociaal isolement ontstaan. Doordat het lezen moeilijk is en vaak traag verloopt, kunnen er op school, ondanks de intelligentie, problemen ontstaan met leren. Veel tekst en schriftelijke opdrachten vragen extra inspanning van het kind.
Slecht lezen is een beperking bij het volgen van een studie; dyslexie kan dus gevolgen hebben voor de uiteindelijke beroepskeuze.
Als dyslexie vroegtijdig gesignaleerd wordt en er wordt adequate hulp geboden, kan de uitingsvorm van dyslexie beperkt zijn. Vroegtijdige, effectieve hulp is heel belangrijk.

Logopedie

De logopedist(e) is vaak als één van de eerste hulpverleners betrokken bij jonge kinderen en kan dus vroegtijdig risicofactoren signaleren. Soms zijn die al aantoonbaar vóórdat het kind naar school gaat. Er kan dan vroegtijdig hulp geboden worden.
Daarnaast geeft de (gespecialiseerde) logopedist training om de belangrijke vaardigheden voor het lezen en spellen te ondersteunen, zoals het combineren van het luisteren naar een klank, de mondbeweging goed voelen en de letter zien die erbij hoort. Dit is het meest effectief als het wordt gekoppeld aan daadwerkelijk lezen en spellen. Om te zorgen voor een doorgaande lijn in de behandeling wordt informatie overgedragen aan ouders en school.
De behandeling richt zich op het laten opdoen van succeservaringen door het kind. Op die manier wordt geprobeerd emotionele problemen te voorkomen.

Om achterstanden op school te voorkomen is het belangrijk dat kinderen met een zwak taalgevoel zo vroeg mogelijk logopedisch worden begeleid.

Wij behandelen volgens de methode “Klank en Kleur”.

(bron: Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie)