Bij taal

Taal is een onzichtbaar proces, dat zich in de hersenen afspeelt. U moet eerst bedenken wát u wilt zeggen, welke woorden daarvoor geschikt zijn en hoe u van deze woorden zinnen moet maken, voordat u iets kan zeggen.
Het lijkt of kinderen de taal ‘vanzelf’ leren begrijpen en spreken. Maar soms komt het voor dat kinderen woorden en zinnen wel begrijpen, maar zelf niet praten. De logopedist(e) kan deze kinderen helpen om datgene, wat ze in hun hoofd bedenken, de ‘taal’, om te zetten in gesproken woorden ‘de spraak’.
Ook weten kinderen soms niet hoe voorwerpen of handelingen heten. Deze kinderen hebben dan een kleine woordenschat. Met de hulp van de logopedist wordt de woordenschat spelenderwijs uitgebreid.

Bij verkeerde uitspraak van letters

Jonge kinderen hebben tijd nodig om te leren praten. Soms gaat dat vanzelf, soms heeft het kind daar hulp voor nodig. Dit gebeurt bij kinderen, die bijvoorbeeld in plaats van een -g- een -s- zeggen of een -k- voor een -t- verwisselen. Ook kunnen kinderen slissen of lispelen.
Articulatieproblemen kunnen ondermeer veroorzaakt worden door afwijkend mondgedrag. Als een kind bijvoorbeeld lang geduimd heeft, kunnen de spieren van de lippen en de tong slap zijn. Deze spieren worden dan getraind, zodat de letters goed uitgesproken kunnen worden.

Bij problemen in de meertalige ontwikkeling

In de regel kan men tot een leeftijd van twaalf jaar meerdere talen probleemloos leren spreken. Maar bij sommige kinderen verloopt dit proces moeizaam.

Oorzaak

Alles wat een probleem in de ééntalige ontwikkeling veroorzaakt, heeft ook dit effect op de meertalige ontwikkeling. Denk hierbij aan problemen in de concentratie, luisterontwikkeling en geheugen en aan stoornissen op het cognitieve en sociaal-emotionele vlak.
Daarnaast kunnen problemen in de meertalige ontwikkeling veroorzaakt worden door een kwantitatief en/of kwalitatief achterblijvend aanbod in de verschillende talen.

Gevolg

Problemen met het verwerven van het Nederlands, waardoor de communicatie verstoord raakt en het kind belemmerd wordt in zijn ontwikkeling. Een taalachterstand kan resulteren in een leerachterstand en zo een bedreiging vormen voor de schoolcarrière.

Logopedie

De logopedist(e) brengt de knelpunten in de meertalige ontwikkeling in kaart, geeft taal-, spraak- en luistertraining ter bevordering van de spraak- en taalontwikkeling en adviseert en begeleidt ouders en directe omgeving over taalaanbod en taalstimulering.

Meertaligheid bij volwassenen

Sommige anderstalige volwassenen hebben moeite met de klankvorming en de juiste toepassing van intonatie, ritme en snelheid in de Nederlandse taal.

Oorzaak

Zoals ook bij ééntaligheid sprake kan zijn van zwak taalgevoel, luisterproblemen en verminderd gevoel voor de toepassing van juiste klanken, zo kan zich dit ook bij het leren van een tweede taal voordoen. Daarnaast zijn er tussen talen verschillen in specifieke spraakkenmerken en intonatie mogelijk die een expliciete training ervan noodzakelijk maken.

Gevolg

Problemen met het verwerven van het Nederlands, waardoor de communicatie verstoord raakt en een belemmering optreedt in deelname aan sociale activiteiten. Het kan een beperking vormen bij (vervolg)opleiding en beroepsperspectief.

Logopedie

De logopedist(e) brengt in kaart wat het knelpunt is in de taalverwerving van het Nederlands. Daarbij wordt een afweging gemaakt wat de specifieke taak is van de logopedist(e) en van andere betrokkenen, zoals docenten Nederlands als twee taal (NT2).
De logopedist(e) geeft luister-, articulatie- en stemtraining.

(bron: Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie)